De naam Broekhuizen komt al sinds 1400 voor en is sinds begin 17de eeuw bekend als ridderhofstad. Er lag een gracht rondom het huis en met twee kleine ophaalbruggetjes was de ridderhofstad te betreden.
Vele jaren gingen voorbij en verschillende families noemden Broekhuizen hun thuis. Iedere familie droeg letterlijk en figuurlijk haar steentje bij aan de verbouwingen en veranderingen van de ridderhofstad. Een echte grote verandering kwam toen Cornelis Jan van Nellesteyn het landgoed in 1792 kocht. Het jaar erop, in 1793, liet hij de bestaande bebouwing afbreken en liet een nieuw hoofdhuis met oranjerie bouwen. “De nieuwbouw heeft alles te maken met het feit dat het bestaande Broekhuizen in de optiek van Van Nellesteyn een ouderwets huis was”.
Al het nieuwe moest in de zogenaamde landschapsstijl waarin grootsheid, schoonheid en verscheidenheid de kernwoorden waren en waarbij kunst in dienst stond van de natuur. “Getuige van goede smaak was een relatie te bewerkstelligen tussen huis en omgeving, tussen binnen en buiten. Ruimte en uitzicht werden van het hoogste belang geacht”.
Ook kocht Nellesteyn veel grond in de omgeving, zoals bij Darthuizen, de Donderberg en Maarsbergen.
Het kasteel in zijn huidige vorm dateert uit 1810 en in 1906 werd het kasteel door brand totaal verwoest. In de jaren die volgden werd het in de originele stijl herbouwd. Het monumentale peristilium met vier Ionische zuilen is ook opnieuw gebouwd maar werd dit keer een meter naar voren geschoven waardoor de zuilen niet meer zo dicht op de gevel staan.
De voorgevel draagt het wapen, in zilver en rood/ goud geschakeerd kruis, van de Utrechtse familie Van Broeckhuysen. Het hoofdhuis lijkt bijna bewaakt te worden door de twee marmeren sfinxen en ook de twee gebogen trappen dragen bij aan een iconisch beeld.
In 1818 heeft Nellesteyn op de naburige heuvel de Donderberg een graftombe laten bouwen. Hier zijn hij en familieleden bijgezet na hun overlijden.
De Tombe van Nellesteyn is nog steeds te zien vanaf het hoofdhuis en kan ook bezichtigd worden. Dit kan op afspraak of op de aangewezen dagen voor rondleidingen. https://stichtingbehoudtombevannellesteijn.nl/
Voor een lange tijd stond het huis en landgoed bekend als Kasteel Broekhuizen. In 1969 kocht het Ministerie van Landbouw en Visserij de hele buitenplaats met alle opstallen. Van 1971 tot 1996 hield het Rijksinstituut voor Natuurbeheer kantoor in het hoofdhuis. Later werd het weer verkocht aan Staatsbosbeheer waarvan zij tot op heden een groot stuk beheren en waarvan een deel nu eigendom is van de privé eigenaar.
Parc Broekhuizen onderging vanaf 2011 een grootscheepse restauratie en werd eind 2016 in gebruik genomen als boutique hotel en restaurant.
De binnenhuisarchitectuur en stijl van Parc Broekhuizen is nu modern met behoud van de klassieke elementen. Er is gekozen voor een modern, minimalistische maar kleurrijke inrichting. Dit zie je bijvoorbeeld terug in de moderne tapijten van de loftkamers en inrichting van Restaurant Voltaire. De klassieke elementen zijn bijvoorbeeld terug te vinden in de schouwen, houten trap en schilderijenkamer.
Het Parc is nu een iconische plek voor gasten die opzoek zijn naar een luxe vakantie, naar een plek voor privé diners en andere evenementen. Het boetiek hotel biedt luxe kamers en suites en op het landgoed kunnen er kleine en grote evenementen georganiseerd worden. Gasten worden ook uitgenodigd om deel te nemen aan de vele exclusieve evenementen georganiseerd op het Parc zoals ‘Art at the Parc’ en ‘Chefs at the Parc’.
Passend bij deze unieke locatie worden gasten ook ondergedompeld in een diverse culinaire ervaring. Met twee restaurants op het landgoed kunnen fijnproevers genieten van een uniek Michelinster menu in restaurant Voltaire of heerlijk en toegankelijk eten proeven in Bistro LOF.
De informatie werd mede ontleend aan het boek ‘Kasteel Broekhuizen’ uitgegeven in 2003 door Uitgeverij ICS, en aan het Parc Broekhuizen Magazine artikel door Guusje Slagter.
Tip: Het boek ‘Kasteel Broekhuizen’ is ook te verkrijgen bij de receptie in het Hoofdhuis!
Tijdlijn
1408 Tyman van Zuylen, de eerste bekende bewoner
1629 Broekhuizen werd herkend als ridderhofstad
1792 Cornelis Jan van Nellesteyn, oprichter van het huidige Broekhuizen
1794 Bouw van een nieuw Hoofdgebouw met Orangerie door J. Berkman, start van de bouw van het landschap door J.G. Michael resp. J.D. Zocher sr.
1810 Renovatie en uitbreiding van het Hoofdgebouw in Empire-stijl door B.W.H. Ziesenis
1898 Nieuwe constructie van het Hoofdhuis
1906 Verwoesting van het huis door brand en onmiddelijke wederopbouw in Lodewijk XVI stijl
1939 Jhr. Mr. Théodore Jean Guillaume Stratenus
1967 Broekhuizen wordt een nationaal monument
1969 Verkoop aan Ministerie van Landbouw en Visserij
1996 Leegstand
2011 Verkoop aan de huidige particuliere eigenaar
2016 Opening Parc Broekhuizen Boutique Hotel